[BLOG] Waarom praten we niet over Samos?

“Joh, heb je het al gehoord? Er zijn wéér meer dan 200 mensen in gammele bootjes aangekomen op Samos. Met baby’s en al. In het toch al overvolle kamp gepropt waar niet eens zeep is, laat staan schoon water voor iedereen. En dat in Europa. Niet te geloven, toch?”

(English? Click here)

Zei jouw collega of studiegenoot dit vanmorgen niet tegen jou toen je nog slaperig bij de koffieautomaat stond? Niet verrassend. We hebben de wereld met geweld en onrecht in brand gezet en ze slaat terug ook: we worden overspoeld met het drama in Houston en de volgende orkaan dient zich alweer aan. Of wat dacht je van de nood in Bangladesh, Nepal en India. De dreiging uit Noord-Korea parkeren we nog maar even, want dat kan ons hoofd niet aan. Bovendien hebben wij zelf al genoeg ellende aan ons hoofd met het Nederlands elftal (over de vrouwen overigens niets te klagen). Dan hebben we het nog niet eens gehad over het mensonterende nieuws dat onze kinderen het voortaan op school zónder cola en energy drink moeten doen. Ongelooflijk.

Foto’s: Anoniem

En dan vallen wij jou vandaag lastig met wat onbenullige cijfers en feitjes van een Grieks eilandje, vlakbij de kust van Turkije, waar je misschien nog nooit bent geweest en waar je ook niet van plan bent om op vakantie te gaan, gezien de huidige situatie. Waarom? Omdat nu wij het hebben gezien, we ons verantwoordelijk voelen om te delen.

• Het vluchtelingenkamp op Samos is overvol. In de hotspot (lees: oude gevangenis) is plek voor zo’n 700 vluchtelingen. Volgens officiële cijfers van UNHCR ‘wonen’ er nu ongeveer 1900 mensen. Onofficiële cijfers vertellen dat het er 2369 zijn (bron: RefuComm). In deze vlog vertellen we over de boten die we bijna dagelijks aan zagen komen.
• Gezinnen delen krappe cabines met elkaar. Gevolg: nul privacy. Vanwege het ruimtegebrek slapen veel mensen in kleine tentjes tussen de cabines of in de buitenlucht. Tijdens één van onze laatste dagen in het kamp sprak een jonge man ons radeloos aan. Hij en zijn zwangere vrouw sliepen al twee dagen buiten, op het asfalt.
• De instanties die voor de basisvoorzieningen in het kamp moeten zorgen, kunnen de vraag niet aan. Shampoo of zeep is er vaak niet en een paar uur per dag moet één kraantje met drinkwater het hele kamp bedienen. Er zijn niet genoeg luiers, waardoor ouders oude kranten gebruiken.

Foto: Anoniem

• Door deals als die met Turkije, een tekort aan vertalers en onduidelijkheid onder vluchtelingen over hun rechten, duurt het vaak maanden voordat mensen het vluchtelingenkamp kunnen verlaten – terug naar Turkije of verder Griekenland in. Een vertaler die wij kennen, wachtte zes maanden op zijn eerste gesprek met de inlichtingendienst, gewoonweg omdat er geen vertaler voor zijn dialect kon worden gevonden.
• Door de slechte hygiëne zijn veel mensen ziek. Er zijn te weinig dokters. Sommige mensen hebben al maanden hun kleding of beddengoed niet kunnen wassen, dus is schurft een groot probleem. Stichting Bootvluchteling heeft een programma opgezet om vluchtelingen te helpen die ziekte te behandelen, door het uitdelen van zalf, schone kleding en lakens en duidelijke instructies in eigen taal.

De vlucht naar Samos én de situatie op het kamp zorgen voor veel stress bij vluchtelingen. Kinderen zien dingen die ze niet horen te zien. Maar psychologische hulp is er nauwelijks. Een kind dat een geslaagde zelfmoordactie net buiten het kamp aanschouwde, moest daar zelf maar mee dealen.

Het zijn cijfers en feitjes waar je nekharen overeind van gaan staan. En toch… De vluchtelingen die we nu nog spreken via Facebook en WhatsApp zijn het gewend. “Tja, zo is het al een hele tijd en zo zal het ook wel blijven”, schrijft één van de vertalers. Hoe bizar de situatie ook is, hoe uitzichtloos de toekomst ook lijkt, de vluchtelingen blijven elkaar helpen. Met vertalen bijvoorbeeld, tussen vluchtelingen en de politie, het leger, ziekenhuispersoneel en NGO’s als Stichting Bootvluchteling. Dag en nacht. Dag in dag uit. In de hoop dat er ooit een dag komt dat het voorbij is. Dat ze gewoon ergens op de wereld een veilig plekje vinden waar ze welkom zijn. Waar ze zich zorgen kunnen maken over cola of energy drink.

Foto: Anoniem

En dan nu.. Terug naar het koffiezetapparaat, waar we snappen dat je hoofd al overstroomt met andere cijfers, zorgen en werkzaamheden. Geniet vandaag alsjeblieft bewust van dat kopje koffie, dat je zomaar in alle vrijheid kunt drinken. En als jij aan met deze cijfers dan tóch iets concreets wil doen? Neem dan die paar laatste dagen op en boek dit najaar een vakantie naar Samos (check de foto’s hieronder), Lesbos of een ander eiland bij de Turkse kust. Huh? Ja, echt. Heb het goed, eet, drink, wees vrij en weet dat het eiland dat onder grote druk vluchtelingen opvangt en steeds meer toeristen ziet wegblijven, jouw gespendeerde euro’s héél goed kan gebruiken.

De rest van Samos. Foto’s: Rik & Charlie

Advertentie